ของขวัญที่นิยมใช้มอบให้ในโอกาสต่างๆ

ในปัจจุบันตุ๊กตายังคงเป็นที่นิยมอย่างมากในการใช้เป็นของขวัญเนื่องในโอกาสต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการให้เป็นของขวัญในวันเกิด  การให้เป็นของขวัญในวันรับปริญญา  ให้เป็นของขวัญวันวาเลนไทม์ และอื่นๆอีกมากมาย

หลายๆคนที่เลือกใช้ตุ๊กตาในการใช้เป็นของขวัญ  บอกว่า ตุ๊กตาเป็นสินค้าที่หาซื้อได้ง่ายตามท้องตลาด และมีขนาดให้เลือกซื้อมากมาย ไม่ว่าจะเป็น ตุ๊กตาตัวเล็ก ตุ๊กตาตัวกลาง ตุ๊กตาตัวใหญ่  มากมายหลายขนาดเลยที่เดียว

หนึ่งในตุ๊กตาตัวเล็ก  ตุ๊กตาตัวใหญ่นั้น   ยังมีตุ๊กตาอีกชนิดหนึ่งที่ในตอนนี้ถือว่าเป็นที่นิยมไม่แพ้กัน คือ ตุ๊กตาหมีนั้นเองจ้า

ตุ๊กตาหมีจัดอยู่ในกลุ่มตุ๊กตาอัดเส้นใย(Stuffed toy) การให้ตุ๊กตาประเภทนี้เป็นของขวัญเกิดขึ้นมานานกว่า 130 ปีแล้วโดยแรกเริ่มนั้นตุ๊กตาเป็นเพียงของเล่นสำหรับเด็ก ต่อมากลุ่มผู้บริโภคได้ขยายขอบเขตจนครอบคลุมกลุ่มผู้หญิงวัยต่างๆจนกระทั่งครอบคลุมผู้คนทุกเพศทุกวัยในสังคมน่าสังเกตว่าในบรรดาของเล่นเด็กทั้งหมดมีเพียงของเล่นจำพวกตุ๊กตาอัดเส้นใยเท่านั้นที่สามารถขยายขอบเขตผู้บริโภคมาได้มากขนาดนี้ทั้งที่ตุ๊กตาประเภทอื่นหรือของเล่นประเภทอื่นถูกประดิษฐ์ขึ้นก่อนแล้วเป็นเวลานานนั่นเป็นเพราะคุณสมบัติด้านการปลอบประโลมจิตใจ(Psychological comfort)ของตุ๊กตานั่นเอง

ตุ๊กตา  ไม่ว่าจะเป็นตุ๊กตาตัวเล็ก  ตุ๊กตาตัวใหญ่  สามารถให้ผลในเชิงจิตวิทยาต่อทั้งเด็กและผู้ใหญ่โดยสำหรับเด็กตุ๊กตาเป็นตัวแทนของรูปธรรมความสัมพันธ์หรือความรักจากมารดาโดยในพัฒนาการของมนุษย์ช่วงเริ่มต้นทารกจะรวมมารดาไว้เป็นส่วนหนึ่งของตนเองระยะนี้เรียกว่า ระยะสื่อกลาง(Transitional phase) โดยเด็กจะคิดว่ามารดาเป็นส่วนของตนเองที่ติดต่อกับโลกภายนอกและเป็นตัวนำความพึงพอใจหรือวัตถุที่ปรารถนามาให้ภายใต้คำสั่งในจิตใจของตัวเด็กเองในระยะพัฒนาการต่อมาเด็กจึงจะเริ่มแยกแยะได้ว่ามารดานั้นไม่ใช่ส่วนหนึ่งของตนแต่เป็นบุคคลอื่นที่ตนเองต้องพึ่งพาการรับรู้นี้ทำให้เด็กรู้สึกเหมือนสูญเสียส่วนหนึ่งของร่างกาย(เปรียบเสมือนสูญเสียอวัยวะ“แม่”) ยิ่งไปกว่านั้นคือทำให้เด็กตระหนักได้ว่าการสร้างความพึงพอใจนั้นทำได้แค่บางเวลาเนื่องจากมารดาเป็นบุคคลอื่นซึ่งเป็นเอกเทศไม่สามารถตอบสนองต่อคำสั่งได้ตลอดทุกเมื่อเหมือนที่ผ่านมาสิ่งเหล่านี้จะทำให้เด็กรู้สึกสับสนหดหู่และกระวนกระวายซึ่งมีผลรุนแรงต่อสภาพจิตใจของเด็กทารกส่วนนี้เองที่ตุ๊กตาสามารถเข้ามามีบทบาทตุ๊กตาจะทำหน้าที่เป็นวัตถุสื่อกลาง(Transitional object) โดยเป็นสิ่งของในโลกแห่งความจริงชิ้นแรกที่อยู่ใต้การควบคุมของจิตใจของเด็กเองเด็กจะใช้ตุ๊กตาแทนร่องรอยความรู้สึกพึงพอใจที่อวัยวะ“แม่”เคยมีให้และการที่เด็กสามารถควบคุมตุ๊กตานี้ได้ก็ทำให้เด็กรู้สึกว่าสามารถควบคุมความพึงพอใจและตอบสนองความต้องการได้ด้วยตนเองคุณสมบัติการเป็นวัตถุสื่อกลางของตุ๊กตาทำให้เด็กสามารถจินตนาการความสัมพันธ์หรือความรักจากมารดาได้แม้ไม่ได้อยู่กับมารดาเป็นเวลานานและทำให้เด็กสามารถนอนหลับได้โดยปราศจากความกังวล

 

 

 

สำหรับผู้ใหญ่ตุ๊กตาจะถูกแปรสภาพจากวัตถุสื่อกลาง เป็นวัตถุประโลมจิตใจ(Comfort object) เนื่องจากสีและสัมผัสของตุ๊กตาทำให้ผู้ใช้รู้สึกผ่อนคลาย อบอุ่นและปลอดภัย คล้ายสัมผัสที่ได้จากการใช้ผ้าห่ม ในทางปฏิบัติมีการมอบตุ๊กตาให้กับแพทย์ห้องฉุกเฉิน ตำรวจ ผู้ประสบภัยธรรมชาติ และเหยื่อคดีอาชญากรรม โดยตุ๊กตาสามารถให้กำลังใจพวกเขาว่าทุกอย่างจะเป็นไปได้ด้วยดี นอกจากนี้ยังมีการศึกษาพบว่าตุ๊กตาสามารถเป็นสื่อแทนตัวบุคคลคล้ายกับผลของตุ๊กตาต่อทารก เนื่องจากเป็นความจริงที่ว่าผู้ใหญ่ยังคงต้องการความรักไม่ต่างจากเด็ก แต่แตกต่างกันที่วิธีการแสวงหา โดยเด็กจะเรียกร้องและได้รับทันที ส่วนผู้ใหญ่ต้องสร้างความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนจึงจะได้รับความรักมา การใช้ตุ๊กตาเป็นการลัดขั้นตอนความซับซ้อนนั้น โดยการให้ความรักกับตุ๊กตาจะทำให้ผู้ให้รู้สึกเหมือนได้รับความรักกลับมาทันที การดูแลตุ๊กตาเหมือนดูแลบุคคลสามารถมอบความสุขให้กับผู้ปฏิบัติ โดยมีตัวอย่างที่ชัดเจนคือปัจจุบันมีการใช้ตุ๊กตาบำบัด(Doll therapy) กับผู้ป่วยอัลไซเมอร์อย่างแพร่หลาย เนื่องจากการดูแลตุ๊กตาช่วยให้ผู้ป่วยเหล่านี้ระลึกถึงความทรงจำในขณะดูแลลูกได้

 

 

 

เนื่องจากผลของการใช้ตุ๊กตาในผู้ใหญ่ เป็นเพียงการส่งเสริมสภาพจิตใจเท่านั้น ต่างจากในเด็กที่ตุ๊กตามีผลต่อพัฒนาการซึ่งจะแสดงออกไปตลอดชีวิต เมื่อวิเคราะห์ถึงเหตุผลที่ขอบเขตของผู้ใช้ตุ๊กตา ขยายจนครอบคลุมบุคคลทุกช่วงอายุ ทำให้สรุปได้ว่าปัจจัยด้านความนิยมในสังคม(Fashion) ก็มีผลอย่างมากในการทำให้ตุ๊กตาพัฒนาจากของเล่นเด็กเป็นของสะสมสำหรับบุคคลทั่วไป

This entry was posted in สินค้า and tagged . Bookmark the permalink.

Comments are closed.